'Đánh rơi' tiền khi giá cà phê tăng kỷ lục
Giá cà phê nhân xô Robusta nước ta hiện đang ở mức cao nhất trong lịch sử, hơn 100.000 đồng một kg. Chỉ trong 4 tháng gần đây, giá cà phê Robusta đã biến động tăng hơn 40.000 một kg và tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức giá vượt ngoài sự mong đợi của người nông dân trồng cà phê.
Tôi là người dân sinh sống ở huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng - vùng chuyên canh cây cà phê Robusta, địa phương có sản lượng cà phê nhân Robusta trên 140.000 tấn/năm, đóng góp tỷ lệ không nhỏ vào số lượng cà phê nhân Robusta của nước ta xuất khẩu hàng năm.
Nếu nhân sản lượng cà phê của địa phương với giá thị trường hiện nay, sẽ cho ra những con số đẹp cho các báo cáo về thu nhập bình quân đầu người, lợi nhuận từ trồng cây cà phê... Nhưng thực tế, người trồng cà phê ở quê tôi chưa thật sự được hưởng lợi nhiều dù giá đang vượt ngưỡng mong chờ và cao hơn giá tại các nước khác.
Cây cà phê cho thu hoạch mỗi năm một lần, nên nhiều gia đình phải bán dần cà phê nhân để chi trả cho các khoản chi tiêu. Từ khi bắt đầu vào vụ thu hoạch, họ đã bán để chi các khoản: nhân công thu hái, phơi, xay,... cà phê. Một số hộ còn ứng trước tiền ở các đại lý thu mua cà phê (gọi là bán cà phê "non") khi cà phê còn đang đậu quả trên cây với mức giá do chủ đại lý đưa ra.
Các gia đình khá giả, có nhiều cà phê thì thường gửi tại các nhà kho của đại lý. Họ chỉ nắm số liệu trên sổ sách, khi hài lòng với mức giá, họ sẽ bán và gửi tiền cho các đại lý để lấy tiền lời thường là cao hơn lãi suất ngân hàng. Những cách giao dịch mua, bán cà phê này vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro, khó bán được ở mức giá cao, nhưng người dân vẫn lựa chọn như một thói quen khó bỏ.
Người nông dân trồng cà phê quê tôi đã "đánh rơi" tiền của mình như thế nào trong cơn bão giá cà phê hiện nay?
Giá cà phê biến động tăng hàng ngày, họ lo lắng giá sẽ không giữ vững, nhiều người dân cảm thấy hài lòng và chốt ở mức 70.000 đồng đến 80.000 đồng một kg, một số ít bán được giá 90.000 đồng một kg. Người dân còn tích trữ cà phê tại nhà, chưa bán trong thời điểm hiện nay chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 20-30% tổng số cà phê mà họ sở hữu. Mặc dù số tiền vô tình bị "đánh rơi" là sự lựa chọn của họ, tuy nhiên ít nhiều vẫn có sự nuối tiếc.